Projectfinanciering
Door een gezonde leefstijl en leefomgeving kunnen we een derde van de kankergevallen voorkomen. Lokaal en regionaal liggen mogelijkheden en verantwoordelijkheden in de preventie van kanker.
Kankeratlas van Nederland
Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) publiceerde op 17 januari 2023 de Nederlandse Kankeratlas. Deze geeft inzicht op lokaal niveau in de kankerincidentie voor 24 kankersoorten. Daarbij valt op dat vooral de incidentie van huid-, long- en baarmoederhalskanker in specifieke gemeenten en regio’s hoger dan gemiddeld is. KWF haar missie is om te zorgen dat in de toekomst lokale en/of regionale incidentiecijfers dalen of de stijging afvlakt. Daarom zet KWF nu actief de stap om lokale en regionale projecten op het gebied van kankerpreventie te stimuleren.
KWF heeft de projectfinanciering Kanker Lokaal op de Kaart beschikbaar gesteld voor GGD’en om een aanpak voor kankerpreventie te ontwikkelen.
Deze financieringsronde richt zich op meerjarige praktijkprojecten voor de implementatie van onderbouwde interventies en (beleids)maatregelen voor kankerpreventie. Met de financiering streeft KWF ernaar dat gemeenten structureel kankerpreventie als onderdeel van hun beleid maken.
10 toegekende projecten
KWF financiert 10 GGD-projecten die inwoners beter beschermen tegen long- en huidkanker. Door ze te helpen bij stoppen met roken of bij betere zonbescherming. In totaal investeert KWF 6 miljoen euro.
Zonbeschermingsprojecten om huidkanker te voorkomen
Het is belangrijk dat inwoners van de Nederlandse westkust zich bewust zijn van het belang van zonbescherming en de risico’s van uv-straling. Om daardoor huidkanker zoveel mogelijk te voorkomen.
De financiering van KWF wordt door de GGD Kennemerland (samen met Hollands Noorden en Zeeland) geïnvesteerd in bijvoorbeeld:
- groene, schaduwrijke speelplekken
- lespakketten voor scholen
- uv-werende kleding voor buitenwerkers
Zo wordt ervoor gezorgd dat zonbescherming een dagelijks ritueel wordt, net als tandenpoetsen. Met name hoogrisicogroepen zoals kinderen, buitensporters en buitenwerkers zijn de doelgroep.
In Flevoland worden mensen langdurig blootgesteld aan de zon doordat er veel ruimte is voor
- recreatie, ook op het water
- festivals
- buitensport
- agrarische activiteiten
Je ziet daardoor helaas een groter aantal huidkankerdiagnoses in deze regio ten opzichte van andere plekken in Nederland.
Het is van groot belang dat we in deze regio gericht aan de slag gaan met zonbescherming. Dankzij de financiering van KWF kan de GGD Flevoland de komende jaren werken aan bewustwording. Maar bijvoorbeeld ook aan het plaatsen van zonnebranddispensers of schaduwdoeken.
Om huidkanker zoveel mogelijk te voorkomen, is het belangrijk dat inwoners in regio Haaglanden zich bewust zijn van het belang van zonbescherming en de risico’s van uv-straling.
Met de projectfinanciering van KWF start de GGD Haaglanden een project om huidkanker onder inwoners in deze regio terug te dringen. Denk daarbij aan campagnes op het gebied van bewustwording. Maar ook aan bijvoorbeeld zonwerende maatregelen bij plekken waar veel kinderen komen.
De cijfers in de recent gepubliceerde Kankeratlas laten zien dat huidkanker bovengemiddeld vaak voorkomt in de regio Hollands Midden. Met de projectfinanciering van KWF kan de GGD Hollands Midden een tweejarig project starten om huidkanker onder de inwoners in deze regio terug te dringen. Denk daarbij aan het plaatsen van zonnebranddispensers en uv-index palen op bijvoorbeeld scholen, kinderopvanglocaties en strandtenten. Maar ook aan het creëren van bewustwording en het bevorderen van het gebruik van zonwerende producten.
Om huidkanker zoveel mogelijk te voorkomen, is het belangrijk dat inwoners in regio Rijnmond zich bewust zijn van het belang van zonbescherming en de risico’s van uv-straling. Met de financiering van KWF start de GGD Rijnmond een vierjarig project om huidkanker onder de inwoners in deze regio terug te dringen. Denk daarbij aan campagnes op het gebied van bewustwording, maar ook aan bijvoorbeeld zonwerende maatregelen bij plekken waar veel kinderen komen.
Als je kijkt naar het aantal huidkankerdiagnoses springen een aantal Friese gemeenten eruit. Zo is het aantal diagnoses melanoom, de meest agressieve vorm van huidkanker, duidelijk verhoogd in Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren in vergelijking met het Nederlands gemiddelde. Dat geeft aan hoe belangrijk het is dat mensen gezond omgaan met de zon en huidverbrandingen voorkomen.
Dit project van de GGD Fryslan gaat daarbij helpen. Onder andere met een bewustwordingscampagne die Friezen wijst op het belang van ‘weren, kleren en smeren’. Maar ook door samenwerkingen met scholen, kinderopvangorganisaties, sportverenigingen, zwembaden en stranden om te zorgen dat daar voldoende schaduwplekken zijn en zonnebrandcrème beschikbaar is.
Stoppen met roken projecten om longkanker te voorkomen
In 2022 rookte in regio Zuidoost-Brabant ongeveer 20% van de 18 t/m 39-jarigen. Dit is de leeftijdsfase waarin volwassenen een gezin gaan stichten en waarin jonge kinderen opgroeien binnen een gezin. Uit cijfers blijkt dat in deze regio 5% van de vrouwen tijdens de zwangerschap rookt. Dat baart zorgen, want dit levert gezondheidsrisico’s op voor zowel moeder als het ongeboren kind. Bovendien hebben kinderen waarvan de ouders roken een grotere kans om later zelf verslaafd te raken.
Om dit tij te keren gaat GGD Brabant Zuidoost de samenwerking aan met alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zwangerschap en het opgroeiende kind. Denk aan verloskundigen, jeugdgezondheidszorg en kraamzorg. Zij moeten zwangeren en hun partners goed kunnen doorverwijzen naar de juiste stoppen-met-roken hulp. Zodat alle kinderen in Zuidoost-Brabant de kans krijgen om rookvrij op te groeien.
In bepaalde wijken in Tilburg, ’s-Hertogenbosch en Oss ligt het percentage rokers onder 12 tot 18-jarigen erg hoog. Ongeveer 15% van de jongeren rookt. Daarnaast laten landelijke cijfers zien dat vapen toeneemt onder de jongeren.
Om dit tij te keren wil GGD Hart voor Brabant de samenwerking aangaan met 6 scholen in de regio. Op 3 van die scholen gaan we de rookvrije schooltijd introduceren. Dat betekent dat er onder schooltijd niet mag worden gerookt. Maar er worden ook andere interventies aangeboden die goed aansluiten bij de doelgroep. Zoals de ‘Escape die Vape - challenge' waarbij jongeren worden uitgedaagd om minimaal 1 week niet te vapen.
Met het project worden zo’n 9.000 jongeren bereikt. Doel is dat er op scholen met rookvrije schooltijd straks de helft minder wordt gerookt. Is het succesvol Dan kan dit worden uitgebreid naar andere scholen in de regio of zelfs heel Nederland.
3 wijken in de regio West Brabant springen eruit als je kijkt naar het aantal longkankerdiagnoses. Dit zijn wijken waar mensen meerdere problemen hebben. Zoals armoede, stress en schulden. De bestaande stoppen-met-roken hulp bereikt hen onvoldoende. In dit project van de GGD West-Brabant gaat men met de mensen in gesprek, wordt er echt contact gezocht en wordt gevraagd: hoe kunnen we jou helpen?
Ook gaan de GGD’en Brabantse ouders in spe helpen om te stoppen met roken. Dat levert gezondheidswinst op voor zowel de aanstaande ouders als het kind. Hiervoor werken de GGD’en samen met alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zwangerschap en het opgroeiende kind.
In Zuid-Limburg wordt meer dan gemiddeld gerookt: waar in Nederland 16,7% van de volwassenen roken, is dat in Zuid-Limburg 19,3%. In Kerkrade rookt zelfs bijna een kwart. Dit project draagt er aan bij dat dit aantal wordt teruggebracht, door mensen te helpen met stoppen met roken.
Het project van GGD Zuid-Limburg richt zich specifiek op zwangere vrouwen en hun partners. Het stichten van een gezin is een belangrijke motivator om te stoppen met roken. En bovendien heel belangrijk voor de gezondheid van zowel de ouders als het ongeboren kind. Naast dat roken tijdens de zwangerschap risico’s meebrengt, hebben kinderen waarvan de ouders roken een grotere kans om later zelf verslaafd te raken.
Om dit tij te keren wordt een samenwerking aangegaan met alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zwangerschap en het opgroeiende kind. Denk aan verloskundigen, jeugdgezondheidszorg en kraamzorg. Zij moeten zwangeren en hun partners goed kunnen doorverwijzen naar de juiste stoppen-met-roken hulp. Zodat alle kinderen in Zuid-Limburg de kans krijgen om rookvrij op te groeien.
