Elfstedenzwemtocht 2019
Zwemmen voor toponderzoek
Wat een prestatie! Maarten van der Weijden heeft de Elfstedentocht zwemmend volbracht en daarmee een prachtig bedrag opgehaald voor kankeronderzoek: maar liefst 6.125.967,25 euro. Samen met patiëntenverenigingen heeft hij 11 projecten uitgekozen die het beste aansluiten bij de doelen van zijn foundation. Het zijn projecten van verschillende organisaties: 9 KWF-projecten, 2 projecten van KiKa en 1 project van Roparun. Voor meer informatie over de projecten van KiKa en Roparun, zie ook 11stedenzwemtocht.nl
Opbrengsten
De gesteunde projecten zijn geselecteerd in samenwerking met patiënten en patiëntenorganisaties. De opbrengst van de Elfstedenzwemtocht gaat volledig naar wetenschappelijk onderzoek. De koppeling van de projecten aan de Elfstedenzwemtocht betekent overigens niet dat er extra budget voor deze onderzoeken vrij komt; de Maarten van der Weijden Foundation neemt met de opbrengsten van de Elfstedenzwemtocht de eerder door KWF toegekende budgetten voor zijn rekening. Dit is confirm de procedure Gericht Geven van KWF, waarover meer informatie op deze pagina.
KWF-projecten
Hieronder lichten we de KWF-projecten uit. Het zijn projecten die de gehele breedte van de kankerbestrijding beslaan. Van nauwkeuriger operaties tot immunotherapie en van diagnostische bloedtesten tot interne bestraling. Maar ook van tongkanker tot prostaatkanker en van eierstokkanker tot hersentumoren.
Tongkanker beter wegsnijden
Dr. Rob Noorlag onderzoekt of het met een 'echogeleide' operatie mogelijk is om tongkanker beter te verwijderen, zodat minder vaak aanvullende behandeling nodig is.
Lees hier meer over zijn onderzoek.
Update 2022: De studie verloopt uitstekend. In een eerste, kleine pilotstudie werd de techniek en logistiek geoptimaliseerd voor gebruik op de OK bij tongkanker. In een grotere studie bleek dat een echogeleide operatie het aantal patiënten dat een nabehandeling (bestraling) nodig had, halveerde! In een laatste, lopende studie wordt de experimentele behandeling vergeleken met de conventionele operatie en wordt een kosteneffectiviteitsstudie uitgevoerd.
Immunotherapie bij acute myeloïde leukemie
Bij immunotherapie wordt het afweersysteem gestimuleerd om kanker te bestrijden. Prof. Jürgen Küball onderzoekt of hij een afweerreactie tegen acute myeloïde leukemie tot stand kan brengen.
Lees er hier meer over.
Update 2022: het is gelukt om de productie van GABs snel en op grote schaal realiseerbaar te maken. In petrischaaltjes laten de eerste proeven bovendien zien dat het met deze bijzondere eiwitten lukt om AML-cellen te bestrijden.
Radionucliden bij prostaatkanker
Dr. Tessa Brabander onderzoekt een 'radionuclide' die prostaatkanker van binnenuit bestraalt. Ze wil bepalen wat een veilige, effectieve dosis is.
Hier meer over haar onderzoek.
Update 2022: het project is inmiddels van start; de eerste periode stond in het teken van voorbereiden en het regelen van vergunningen, maar in 2022 worden daadwerkelijk de eerste patiënten geïncludeerd. Inmiddels is ook een vergelijkbaar onderzoek van Tessa Brabander van start, waarbij ze toepassing van deze techniek bij neuro-endocriene tumoren onderzoekt.
Ontwikkeling van breed inzetbare immunotherapie
Dr. Maria Themeli onderzoekt of het mogelijk is om een voorraad universele stamcellen aan te leggen die direct ‘van de plank’ beschikbaar zijn voor alle patiënten.
Lees hier meer over haar onderzoek.
Update 2022: corona heeft bij de uitvoer van proeven roet in het eten gegooid (net als bij veel andere onderzoeken; veel laboratoria werkten maanden met geen of verminderde capaciteit). Inmiddels zijn de onderzoekers goed op weg om cellen zo te ontwerpen dat ze algemeen geaccepteerd worden (en dus niet worden afgestoten door het afweersysteem).
Sterkere immunotherapie
De effectiviteit van immunotherapie hangt o.a. af van hoe sterk de afweercellen zijn geactiveerd. Dr. Reno Debets onderzoekt een methode om die activering te vergroten.
Lees hier meer.
Update 2022: Resultaten in preklinische modellen laten zien dat een van deze geavanceerde receptoren resulteert in maar liefst 50% genezing, en in de andere 50% enorme vertraging laat zien van de teruggroei van huidtumoren. De komende tijd gaat het Erasmus team verdere analyses toepassen om te achterhalen wat het precieze mechanisme is achter deze verbeterde werking, om uiteindelijk adoptieve immuun therapie verder te ontwikkelen richting patiënten. Dankzij de vele kilometers zwemmen, kunnen we in het laboratorium nu dezelfde kilometers afleggen. Bedankt Maarten!
Chemo na darmkanker? Een bloedtest.
Volgens de richtlijn krijgen darmkankerpatiënten na de operatie aanvullende chemotherapie. Dit om eventuele uitzaaiingen te bestrijden. De vraag is echter of dit wel voor iedereen nodig is. Dr. Remond Fijneman ontwikkelt een bloedtest die hier vooraf antwoord op kan geven. Lees hier meer.
Update 2022: De eerste jaren van het onderzoek stonden in het teken van het vragen van patiënten voor het project en het verzamelen van de benodigde bloedmonsters. Dankzij de samenwerking met het Prospectief Landelijk darmkanker Cohort (‘PLCRC’; een landelijke studie naar darmkanker) en de hulp van zo’n 25 participerende ziekenhuizen zijn de benodigde bloedmonsters van 267 patiënten inmiddels binnen en kunnen de onderzoekers zich richten op de analyse van tumor-DNA in bloed.
HIPEC bij eierstokkanker
In eerder KWF-onderzoek toonde ze aan dat HIPEC (verwarmde chemo) de overleving bij gevorderde eierstokkanker verlengt. In haar nieuwe onderzoek wil dr. Willemien van Driel de methode nationaal implementeren.
Update 2022: De HIPEC-procedure wordt inmiddels in 10 centra uitgevoerd, al heeft covid voor capaciteitsproblemen op de IC's gezorgd. Inmiddels is het implementatietraject weer 'back on track', en wordt in 2022 o.a. bepaald hoe effectief de HIPEC is buiten studieverband (dus in de daadwerkelijke patiëntenpopulatie). Daarnaast worden er vragenlijsten uitgestuurd aan patiënten met een ovariumcarcinoom om meer inzage te krijgen in de impact op het dagelijks leven van de behandeling van eierstokkanker.
Wakkere operatie bij hersentumoren
Neurochirurg dr. Arnaud Vincent onderzoekt of het resultaat van een operatie bij hersentumoren beter is wanneer de patiënt wakker blijft bij de operatie.
In dit interview vertelt hij meer over zijn onderzoek.
Update 2022. Inmiddels zijn 102 van de benodigde 180 patiënten geïncludeerd. Om ook de andere patiënten in de studie te krijgen wordt het onderzoek tevens uitgevoerd in twee ziekenhuizen in België: het Universitair Ziekenhuis te Brussel en het Universitair Ziekenhuis te Gent.
Bloedtest voor neuroblastoom
Dr. Lieve Tytgat zoekt met internationale collega's naar moleculen in het bloed die laten zien of de behandeling bij neuroblastoom aanslaat. Zo hoopt ze een bloedtest te ontwikkelen die behandeling op maat voor deze zeldzame vorm van kinderkanker mogelijk maakt. Lees hier meer.
Update 2022: Het onderzoek loopt nog, maar de onderzoekers hebben al een aantal moleculen geïdentificeerd die terug te vinden zijn in bloed, en iets vertellen over de aanwezigheid van resttumor of teruggekeerde neuroblastoom. Ook interessant: tegen een aantal van deze moleculen bestaat gerichte medicatie, waardoor de bloedtest ook informatie kan geven over het al dan niet aanslaan van deze behandeling.