Palliatieve zorg bij kanker
Wat is de palliatieve fase?
Ongeveer de helft van alle mensen met kanker krijgt vroeg of laat te horen dat ze niet meer zullen genezen. Heeft je arts je verteld dat je niet meer beter wordt? Dan betekent dit niet per se dat je snel zal overlijden. Want met sommige soorten kanker kan je lang blijven leven. Deze periode heet de palliatieve fase.
Kan je niet meer genezen? Dan richt de medische zorg zich op het remmen van de ziekte en/of het verminderen van de klachten. Je krijgt dan palliatieve zorg en behandeling. Dit biedt lichamelijke, maar ook emotionele, spirituele en sociale steun. Bij palliatieve zorg staat de kwaliteit van jouw leven en dat van je naasten voorop.
Verwerken van het nieuws dat je gaat overlijden
De eerste tijd nadat je hebt gehoord dat je niet kan genezen is voor de meeste mensen een afschuwelijke periode. De verwerking van zulk schokkend nieuws gaat in stappen. Je hebt tijd nodig om écht door te laten dringen dat je niet meer beter wordt.
Niet meer beter worden betekent afscheid nemen van plannen en dromen.
Je toekomst is beperkt en onzeker geworden. Misschien leef je van gebeurtenis naar gebeurtenis en durf je niet te ver vooruit te kijken.
Hoelang leef ik nog?
Je arts kan niet precies vertellen hoelang je nog zal leven. Misschien kan hij wel in grote lijnen voorspellen hoe de ziekte ongeveer zal verlopen. Met je arts kan je ook bespreken wat de mogelijkheden zijn voor een zo lang, en een zo goed mogelijke tijd.
Praten is daarbij belangrijk. Over je gevoelens, wensen en klachten. Zodat je de zorg krijgt die bij je past.
Vanaf het moment dat ik de diagnose kanker heb gekregen, speelt de dood op de achtergrond altijd mee. Je houdt rekening met een slechte boodschap. Die heb ik nu gekregen. Dat komt harder aan dan verwacht. Maar al heb ik heus wel slechte momenten, ik geniet van wat ik kan.
Trees
Behandeling van lichamelijke klachten
Je blijft onder controle bij je specialist of huisarts. Hij of zij houdt bij hoe je ziekte zich ontwikkelt en welke klachten je hebt. Voor sommige klachten kan je een palliatieve behandeling krijgen: gericht op het remmen van de ziekte, het verminderen van klachten of het voorkomen van klachten. Een palliatieve behandeling kan bijvoorbeeld pijn bestrijden. Of misselijkheid.
Je kan de volgende palliatieve behandelingen krijgen:
- bestraling
- chemotherapie
- doelgerichte therapie
- hormonale therapie
- operatie
Je arts bespreekt met je welke behandeling voor jou het beste is.
Bijwerkingen
Alle behandelingen hebben bijwerkingen. En er is altijd een risico op complicaties. Dit geldt ook voor palliatieve behandelingen. Bij een palliatieve behandeling staat de kwaliteit van leven voorop. Meer dan bij een behandeling die bedoeld is om je te genezen.
Bij elke behandeling die je arts je voorstelt, is het goed om te bedenken of de voordelen voor jou opwegen tegen de nadelen. Er kan bijvoorbeeld een moment komen dat de behandeling te zwaar voor je wordt of dat je niet meer naar het ziekenhuis wil.
Je kan dan besluiten te stoppen met de behandeling. Ook al betekent dit dat je mogelijk sneller doodgaat. Misschien is de kwaliteit van je leven voor jou belangrijker dan de lengte van je leven.
Het kantelpunt tussen wel en niet doorgaan met een behandeling kan per persoon verschillen. Daarom is het zo belangrijk om daar van tevoren goed met elkaar over te spreken. Hoe ingewikkeld dat soms ook is.
Longarts Sander de Hosson in zijn boek Slotcouplet
Emotionele, spirituele en sociale steun
Naast de behandeling van lichamelijke klachten en het remmen van de ziekte, is er zorg voor jou als mens. Met aandacht voor jouw psychische, sociale en spirituele zorgen, zoals:
- verdriet van jou en je naasten
- leven in onzekerheid
- omgaan met reacties uit je omgeving
- praktische en financiële zorgen
- vragen als 'waarom ik' en 'hoe sluit ik het leven goed af'
Begeleiding en ondersteuning
Steun van je (huis)arts kan waardevol zijn. Ook een (gespecialiseerd) verpleegkundige, maatschappelijk werker of psycholoog kan steun bieden. Je kan ook hulp vragen aan iemand die ervaring heeft met de begeleiding van mensen met kanker. In sommige plaatsen vind je psycho-oncologische centra die psychische ondersteuning geven aan kankerpatiënten en hun naasten. Via ‘Vind hulp bij kanker’ vind je begeleiding en gespecialiseerde zorg bij jou in de buurt. Je kunt ook terecht bij organisaties voor emotionele ondersteuning van (ex)kankerpatiënten, zoals Centra voor leven met en na kanker.
Op kanker.nl vind je meer informatie. Ook vind je hier meer adressen voor informatie en hulp. Op de pagina Kanker: als je snel doodgaat vind je meer informatie over de laatste levensfase.
