Verkorte bestraling voor hoofdhalskanker om de behandeling te verlichten en negatieve effecten op het immuunsysteem te verminderen

De standaardbehandeling van gevorderd hoofdhalskanker bestaat uit 35 bestralingen in zeven weken. Dit is een zwaar traject met veel bijwerkingen. Daarnaast heeft dit negatieve effecten op het immuunsysteem, waardoor de overlevingskansen worden verslechterd. Bestraling moet daarom worden aangepast om het immuunsysteem te sparen, maar met de huidige beeldvorming is het moeilijk om tumor respons in verband te brengen met effecten op het immuunsysteem.

Onderzoeksrichting/voorgestelde oplossing

Door nieuwe biologische inzichten en technische innovaties te combineren, kunnen we preciezer bestralen en daardoor het aantal bestralingen verminderen (HYpofractionatie), de stralingsdosis herverdelen (Dosisredistributie) en bestralen met protonen in plaats van fotonen RAdiotherapie (HYDRA). HYDRA bestaat uit slechts 20 bestralingen in 4 weken en kan op termijn mogelijk de standaardbehandeling vervangen. Bovendien kan het worden getest in toekomstige immuno-radiotherapie studies om de overleving na hoofdhalskanker te verbeteren. We zullen circulerend tumor-DNA (ctDNA) in het bloed bepalen om het verloop van tumorklaring in verband te brengen met de immuun effecten van bestraling.
                   

Relevantie

De HYDRA-studie is van belang voor alle patiënten met hoofdhalskanker die in opzet genezend worden bestraald. Zij zullen profiteren van een minder zware behandeling als gevolg van de kortere behandelingsduur en minder (chemotherapie gerelateerde) bijwerkingen. Op niveau van de samenleving betekent een verkorte behandelduur minder kosten, en betere toegankelijkheid van zorg. Onze resultaten zullen worden gebruikt voor de ontwikkeling van nieuwe immuno-radiotherapie studies, met als einddoel de kans op overleving te vergroten.

Onderzoeksvragen

Met deze studie willen we:

• De veiligheid en effectiviteit van HYDRA met fotonen en protonen bepalen
• Het verschil in effecten op het immuunsysteem tussen HYDRA en de standaard 35 bestralingen onderzoeken, en tussen bestraling met protonen en fotonen,
• ctDNA-tests ontwikkelen voor aantonen van restziekte en om de tumor respons tussen de verschillende radiotherapie behandelingen te vergelijken

Onderzoeksopzet

In werkpakket 1 (WP1) zal de veiligheid van HYDRA worden getest in een multicenteronderzoek door middel van twee parallelle, fase I-onderzoeken met HYDRA-protonen (n=25, groep 1) en HYDRA-fotonen (n=25, groep 3). HYDRA wordt vergeleken met de standaardbehandeling met protonen (n=25, groep 2) en fotonen (n=25, groep 4). De behandelgroepen zullen worden uitgebreid met maximaal 20 patiënten per behandelgroep voor effectiviteit evaluatie. Er zal bloed worden afgenomen op zes tijdstippen voor, tijdens en na radiotherapie om de effecten op het immuunsysteem te testen (WP2) en ctDNA tijdens en na radiotherapie te onderzoeken (WP3).

Verwachte uitkomsten

HYDRA is veilig, effectief en leidt tot een verminderde behandellast. Het HYDRA-bestralingsschema en protonenbestraling hebben beide minder grote negatieve effecten op het immuunsysteem dan 35 bestralingen of dan bestraling met fotonen. We zullen aangrijpingspunten vinden voor een betere combinatie van radiotherapie met immunotherapie.

Omschrijving stappen nodig om resultaat te implementeren

Na onze studie kan HYDRA in een fase-III studie vergeleken worden met de huidige standaardbehandeling, en deze vervolgens (internationaal) vervangen bij aangetoonde gelijke overlevingskansen. Op basis van de gevonden immunologische aangrijpingspunten zal daarnaast een nieuwe fase-II studie worden gestart met een combinatie van immunotherapie en radiotherapie, met als doel de overleving van patiënten te verbeteren