Standaardbehandeling of regelmatige controle voor laag-risico Ductaal Carcinoom In Situ in de LORD-studie: de patiënt kiest

DCIS staat voor ductaal carcinoma in situ. Dit zijn afwijkende cellen in een melkgang (ductus) van de borst die kunnen uitgroeien tot borstkanker. DCIS wordt vaak ontdekt tijdens borstkankerscreening; meestal omdat er kalkspatjes (calcificaties) te zien zijn op de röntgenfoto's.

Omdat DCIS kan uitgroeien tot borstkanker, krijgen vrouwen met DCIS uit voorzorg vrijwel altijd een intensieve behandeling. Die bestaat uit een operatie (soms zelfs borstamputatie), al dan niet gevolgd door bestraling of hormoontherapie. Van tevoren is echter nooit met zekerheid te zeggen of die behandeling nodig is, want DCIS veroorzaakt lang niet altijd borstkanker of klachten. Drie van de vier DCIS-afwijkingen groeien nooit uit tot borstkanker. Omdat DCIS frequent ontdekt wordt bij borstkankerscreening (ongeveer 25% van alle ontdekte afwijkingen betreft DCIS), leidt dit tot aanzienlijke overbehandeling. Door onderzoek te doen naar een andere aanpak is het mogelijk om duizenden vrouwen een onnodige intensieve behandeling te besparen.

Doel van het onderzoek

De LORD-studie onderzoekt of de standaardbehandeling (operatie, bestraling en/of hormoontherapie) veilig is weg te laten bij 'laag risico' DCIS (graad I of II). Deze vrouwen krijgen in plaats daarvan regelmatig een mammogram (borstfoto's) om eventuele veranderingen tijdig op te merken. Dit heet 'actieve controle'. 

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

De LORD-studie is een langlopend onderzoek, waar dankzij meerdere financieringen van KWF en Pink Ribbon al honderden vrouwen aan mee hebben gedaan. Aanvankelijk bepaalde loting of vrouwen de standaardbehandeling kregen of actieve controle, maar die studieopzet weerhield veel vrouwen om mee te doen. Daarom is besloten om de randomisering (loting) los te laten en vrouwen zelf te laten kiezen. 

Er zijn nog ongeveer 1.300 vrouwen nodig om de LORD-studie te voltooien. Binnen het huidige project ligt de focus op het optimaliseren van de werving van deelnemers. Onder andere door operationele ondersteuning te bieden en jaarlijks meerdere webinars en bijeenkomsten voor betrokken artsen en verpleegkundigen te organiseren.

Wat levert dit onderzoek op?

Hopelijk blijkt uit het LORD-onderzoek dat regelmatige controle, zonder de standaardbehandeling, veilig is voor vrouwen van 45 jaar en ouder met laag-risico DCIS. Het onderzoek zal daarmee grote impact hebben op de behandeling van DCIS. Een minder ingrijpende behandeling zal de kwaliteit van leven van duizenden vrouwen met DCIS aanzienlijk verbeteren.