Gevoelige detectie van circulerende tumorcellen om residuele ziekte in borstkankerpatiënten na 5 jaar aanvullende hormonale behandeling aan te tonen.

Vrouwen met hormoonreceptor-positieve borstkanker krijgen in de meeste gevallen vijf jaar hormoontherapie. In 15 tot 30% van deze patiënten keert de borstkanker na beëindigen van deze hormoontherapie echter toch terug. Verlengde hormoontherapie, langer dan 5 jaar, kan het risico op deze late terugkeer verkleinen. Momenteel is het niet goed te voorspellen welke patiënten baat hebben bij langere of intensievere behandeling, en bij wie de behandeling veilig gestopt kan worden.  
 
Circulerende tumorcellen (CTC’s) zijn kankercellen detecteerbaar in bloed van patiënten. Recent werd aangetoond dat aanwezigheid van deze CTC’s na 5 jaar hormoontherapie voorspellend is voor terugkeer van borstkanker. Maar: de huidige methode om CTC’s te tellen bleek niet gevoelig genoeg om alle patiënten met een verhoogd risico betrouwbaar te identificeren. Daarom is er een grote behoefte aan een meer gevoelige manier om CTC’s te detecteren in het bloed. 
 

Het onderzoek 

De onderzoekers gaan een nieuwe methode testen om CTC’s te testen: diagnostische leukaferese. Hierbij wordt bloed bij de patiënt afgenomen, gefilterd en weer teruggegeven. Door middel van filtering is het mogelijk een bepaalde soort cellen voor onderzoek of andere doeleinden uit het bloed te verzamelen. Doordat CTC’s qua grootte lijken op leukocyten (witte bloedcellen) kunnen deze uit het bloed worden verkregen door middel van een leukocyten-filtering. 

TekstvakOmdat het grootste gedeelte van het bloed weer wordt teruggegeven aan de patiënt is het mogelijk om een groot volume bloed te bekijken - een volume dat meer dan 600 keer zo groot is als bij de traditionele telling.  
 
Hierdoor wordt de kans veel groter dat, áls er CTC’s in het bloed zijn, deze ook daadwerkelijk worden gevonden.  de zeldzame CTC’s in het bloed worden gevonden. 
  

Relevantie voor de patiënt 

Indien de nieuwe methode om CTC’s te tellen inderdaad gevoeliger is dan de traditionele telling kan deze methode worden getest in een grote patiëntenstudie.  
 
Uiteindelijk kan dit leiden tot een nieuwe manier om patiënten met een verhoogd risico op terugkeer van borstkanker te identificeren. Zo kunnen de patiënten die CTC’s in het bloed hebben, met verlengde hormoontherapie of aanvullende therapie behandeld worden voordat zij progressie van ziekte krijgen. Dit betekent meer genezing voor meer patiënten. Daarnaast leidt deze betere selectie ertoe dat patiënten niet behandeld hoeven te worden als zij geen aantoonbare CTC’s in het bloed hebben. Hierdoor blijven de patiënten de bijwerkingen van aanvullende therapieën bespaard en blijft de kwaliteit van leven behouden.