Geleid door licht: Tumor-gerichte fluorescente stoffen helpen bij het volledig wegsnijden van een kankergezwel in de mondholte
Onderzoekssamenvatting
Het is lastig om een mondholtetumor volledig te verwijderen, omdat niet altijd even duidelijk is waar de tumor begint en eindigt. Door het tumorweefsel aan te kleuren, willen onderzoekers het werk van chirurgen makkelijker maken.
Het doel van dit onderzoek is fluorescentie-chirurgie bij hoofd-halstumoren mogelijk maken, zodat chirurgen beter in staat zijn om tijdens de operatie het onderscheid tussen gezond weefsel en tumorweefsel te maken.
Waarom is dit onderzoek nodig?
In Nederland behoort hoofd-hals kanker met zo’n 3000 nieuwe gevallen per jaar tot de tien meest voorkomende soorten kanker. Na 5 jaar is slechts de helft van de patiënten nog in leven. Tumoren in de mondholte vormen ongeveer een derde van alle hoofd-hals tumoren.
Bij tumoren in de mondholte is wegsnijden van de tumor de meest succesvolle behandeling. Onlangs toonden onderzoekers van deze groep echter aan dat een aanzienlijk deel (85%) van deze tumoren niet volledig wordt verwijderd. Hoe is dat nu mogelijk?
Ten eerste hebben deze tumoren een moeilijk voorspelbare groei, met kleine uitlopertjes die niet met het blote oog te zien zijn. Dat maakt het lastig om tijdens de operatie te zien waar de tumor precies ophoudt. Achtergebleven tumorsprietjes kunnen uitgroeien tot nieuwe tumor.
De chirurg balanceert op een dun koord, want teveel weefsel wegsnijden is ook geen optie. Hoe meer weefsel wordt weggesneden, hoe meer problemen de patiënt zal krijgen met eten, slikken, spreken en zelfs ademen.
Het is dus belangrijk om de chirurg beter in staat te stellen om het onderscheid tussen kwaadaardig en gezond weefsel te zien, tijdens de operatie. Fluorescentie-geleide chirurgie kan hierbij helpen: voorafgaand aan de operatie wordt een lichtgevend stofje ingespoten dat enkel aan de kankercellen bindt. Een speciale camera laat dan tijdens de operatie het verschil zien tussen lichtgevende cellen (kanker) en donkere gezonde cellen.
Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?
De onderzoekers maken gebruik van een stofje dat specifiek bindt aan mondholtetumoren. Het onderzoek moet uitwijzen welke dosering de beste resultaten geeft bij patiënten en hoe nauwkeurig het onderscheid tussen gezond en kwaadaardig weefsel valt te maken.
Wanneer de tumor is weggesneden, bekijken de onderzoekers of er bij het weggehaalde weefsel nog fluorescentie waar te nemen valt. Dat kan er op wijzen dat er aan de snijranden nog tumorweefsel aanwezig is. In dat geval neemt de chirurg nog wat extra weefsel weg.
Wat levert dit onderzoek op?
Te verwachten valt dat het aantal geslaagde volledige operaties met deze techniek stijgt, waarbij de onderzoekers inzetten op een stijging van 15% naar tenminste 35%. Bij goede resultaten gaan de onderzoekers in een uitgebreid vervolgtraject aan de slag met verdere implementatie, zodat meer patiënten kunnen profiteren.