DNA-methylatie-biomerkers binnen het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker: de eerste complete moleculaire oplossing compatibel met zelfafname

Het bevolkingsonderzoek helpt om baarmoederhalskanker vroeg op te sporen. Maar 35% van de vrouwen doet niet aan het bevolkingsonderzoek mee. Een zelftest kan mogelijk de drempel verlagen waardoor de deelname toe zal nemen. Met dit onderzoek willen de onderzoekers enkele DNA-markers bestuderen die het risico op baarmoederhalskanker kunnen voorspellen als tijdens het bevolkingsonderzoek het humaan papillomavirus (HPV) is aangetoond. 

Waarom is dit onderzoek nodig?

Dit onderzoek is nodig omdat het bevolkingsonderzoek vroege opsporing van baarmoederhalskanker mogelijk maakt, maar 35% van de doelgroep doet niet mee. Dit komt onder andere omdat een doktersbezoek nodig is voor het vereiste uitstrijkje. Als een zelftest zou bestaan dan doen waarschijnlijk meer vrouwen mee aan het bevolkingsonderzoek. Sinds 2017 is de test van het baarmoederhalskankerbevolkingsonderzoek verandert, nu spoort die HPV op, de veroorzaker van baarmoederhalskanker. Deze verandering maakt het mogelijk dat vrouwen zelf thuis een test afnemen en die naar het laboratorium sturen. 

Helaas zijn er nog obstakels voor de introductie van zo’n zelftest. Het grootste probleem is dat er veel soorten HPV zijn en slechts enkele soorten kunnen kanker veroorzaken. Een positieve zelftest betekent dus niet meteen dat het risico op kanker echt verhoogd is. Een  uitstrijkje door de huisarts is dan alsnog noodzakelijk. Pas als dat ook een verhoogd kankerrisico aantoont dan is aanvullend onderzoek en een eventuele ingreep gerechtvaardigd.

De onderzoekers van dit projectvoorstel hebben enkele DNA-markers gevonden die betrouwbaar het daadwerkelijke risico op kanker kunnen voorspellen nadat de zelftest en/of het uitstrijkje HPV heeft/hebben aangetoond. 

Wat levert dit onderzoek op?

Uit dit onderzoek zal moeten blijken of de DNA-markers meetbaar zijn en betrouwbaar het risico op baarmoederhalskanker voorspellen. Als dat zo is dan neemt het obstakels om de zelftest te introduceren weg. 

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

Om dit onderzoek uit te voeren beschikken de onderzoekers over grote hoeveelheden genetisch materiaal. Dit materiaal is afkomstig van zowel zelftesten als uitstrijkjes. Zo kunnen de onderzoekers de resultaten van beide testen vergelijken. Uiteraard is hun belangrijkste vraag hierbij of de DNA-markers het risico op baarmoederhalskanker betrouwbaar voorspellen.